«Берасцейцы ніяк не праявілі сябе на рэспубліканскай алімпіядзе па роднай мове»

Але вернемся да алімпіяды. Наша вобласць, мякка кажучы, выступіла так сабе. А калі шчыра, то вельмі дрэнна: на ўрачыстай частцы прозвішчы прадстаўнікоў Брэстчыны  загучалі са сцэны толькі тады, калі пачалі раздаваць дыпломы трэцяй ступені.

Вось нашы перадавікі: Яніна Прыбытка з брэсцкай сярэдняй школы № 29 (9 клас), Мар´я Янковіч з пінскай школы № 15 (11 клас) і Паліна Кушчанка, дзесяцікласніца пінскай школы № 12. Акрамя таго, дзевяцікласніца Беражноўскай сярэдняй школы Столінскага раёна Ганна Піліпчук атрымала грамату як лепшы сельскі вучань. Усяго ў алімпіядзе прынялі ўдзел 20 чалавек з нашай вобласці.

Мы папрасілі даць характарыстыку нашай камандзе і прааналізаваць вынікі апошняй «пяцігодкі» Ірыну Булаўкіну, вядучага спецыяліста ўпраўлення агульнай сярэдняй адукацыі Міністэрства адукацыі, яна ўваходзіла ў склад журы і, як кажуць, зазірнула кожнаму ў вочы. Ірына Уладзіміраўна, абыходзячы вострыя акадэмічныя вуглы, выказала агульную думку камісіі, што моладзь з нашай вобласці вызначалася культурнай адукаванасцю, інтэлігентнасцю, ветлівасцю. Нават позірк быў іншым: вочы ўсміхаліся. А што датычыцца аптымізацыі навучальнага працэсу, то Ірына Булаўкіна раіць нам браць прыклад з Магілёўскай вобласці. Тамтэйшыя школы супрацоўнічаюць з выкладчыкамі ВНУ, запрашаюць навуковыя кадры на дыскусіі, лекцыі. Такая інтэрактыўнасць, на думку спецыяліста, павышае прэстыж навукі для вучняў, закладвае любоў да ведаў – дзеля ведаў і асабістага развіцця, а не толькі каб паспяхова прыняць удзел у алімпіядах і – «пераскочыць» сяброў у час уступнай кампаніі.

Сёння ў Брэсце адзін беларускамоўны клас – у сярэдняй школе № 34, вучацца ў ім пяць дзетак (заканчваюць другі клас). Гімназія № 3 таксама лічыцца беларускамоўнай, але цалкам на мове заняткі праводзяцца только ў пачатковай школе. На гэтым беларускамоўная агульная сярэдняя адукацыя заканчваецца. На абласным узроўні лічбы гучаць больш аптымістычна: 55 % школ маюць беларускамоўнае выкладанне. Але большасць з іх – сельскія, малыя школы. Калі мы калупнём тую ж самую статыстыку з боку колькасці вучняў, то паўстае зусім іншая карціна: толькі 22,9 працэнта дзяўчат і хлопцаў вучацца па-беларуску. Бацькі не жадаюць аддаваць сваіх дзяцей у беларускамоўныя школы, бо ў тым, на іх думку, няма рацыі: газеты, тэлебачанне, праграмы ў школах і ва ўніверсітэтах, прыём у паліклініцы – мы атрымліваем інфармацыю ў асноўным па-руску.

А што ў суседзяў?

Ян Карчэўскі, выкладчык беларускай мовы і літаратуры (комплекс школ з дададковым вывучаннем беларускай мовы ў Гайнаўцы, Польшча):

– У нас працуюць гімназія і агульнаадукацыйны ліцэй. У гімназіі маем тры гадзіны беларускай мовы і літаратуры на тыдні, у ліцэі – чатыры. У гімназіі тры паралелі, у кожнай  па 2-3 класы, прыкладна тая ж карціна ў ліцэі. Кадры рыхтуюць беларуская філалогія ў Варшаве і ўніверсітэт у Беластоку.

Лічба «ВБ»:

У  2011 годзе ў Беларусі  было выдадзена больш за 11 тысяч кніг і брашур агульным тыражом 34,3 мільёна экзэмпляраў. З іх 9 працэнтаў – на беларускай мове.